De week van de jonge mantelzorger zit er al weer op! De afgelopen week heeft de gemeente Amsterdam aandacht gevraagd voor jonge mantelzorgers; jongeren die opgroeien met de zorg voor een familielid met een langdurige ziekte, beperking of verslaving. Op verschillende plekken in Amsterdam zijn er activiteiten georganiseerd met oog op het informeren over, bewust maken van en het samenbrengen van jonge(ren) mantelzorgers & volwassenen. Op dindag 06 juni vond de kickoff van de week van de jonge mantelzorger plaats in de vorm van een talkshow. Lees hier hoe ik deze avond ervaren heb.
De essentie van een talkshow is dat het een praatprogramma is, het hoofdaandeel bestaat uit praten en interacteren. Soms zijn de gesprekken serieus van aard, soms met een twist. De talkshow over en met jonge mantelzorgers was een met een twist. Relaxe sfeer, informele bijeenkomst en bijzondere sprekers. Rond 16:30 uur begint de mensenstroom op gang te komen. Onder de aanwezigen onder meer: de gemeente Amsterdam, jongeren servicepunt West & een Ouder en Kind team en natuurlijk de rappers. Jongeren die een rap hebben geschreven over mantelzorg en die het tegen elkaar gaan opnemen in een heuse rapbattle.
Talkshowhost Roxanne Hehakaija (ook wel Rocky genoemd) start met een welkomstwoord en benoemt het doel van deze bijzondere week. Meer bewustzijn creeëren onder jongeren -en hun omgeving- rondom het thema mantelzorg.
Rocky: ‘Een mantelzorger is als een evenwichtskunstenaar die allerlei ballen in de lucht wilt houden’.
Rapper Gizza5000 zet vervolgens in met zijn rap ‘kijk om je heen’. De rap is voor de gelegenheid geschreven, maar wel gebaseerd op zijn leven. Gizza heeft voor zijn broertje gezorgd toen zijn moeder geen moederrol kon aannemen. Zijn rap komt goed binnen, hulp zit vaak in een kleine hoek. Zou dat ook zo zijn met een hulpvraag? En moeten we misschien beter opletten? ‘Kijk niet naar jezelf, maar denk ook aan een ander’, aldus Gizza5000.
Wethouder Zorg & Welzijn Eric van der Burg komt aan het woord en vertelt: ‘veel mensen noemen zichzelf geen mantelzorger, ze zien zichzelf niet zo. Dit geldt ook voor jongeren’. Mantelzorg overkomt hen , ze springen er bij in. Er is niks mis mee, maar het kan wel mis gaan. Jonge mantelzorgers kampen vaak met schuldgevoel, zijn minder zichtbaar en laten zich minder horen. Daarom is het belangrijk dat men in gesprek gaat met deze jongeren, maar vooral dat men deze jongeren aan het woord laat.
‘Mantelzorg is niet iets wat je aan de buitenkant kunt zien’
De wethouder zet het gesprek voort met Camar. Camar (22) zorgt voor haar broertje (16) die twee genetische afwijkingen heeft. Ze weet niet beter als dat ze voor haar broertje zorgt. Samen met haar ouders doet ze alles voor hem. ‘Ik vind het fijn om mijn ouders ook te kunnen ontlasten’. Op de vraag wat ze – vanwege de zorg- laat antwoord ze de zorg niet zodanig te benaderen. Ze vindt het niet lastig of vervelend, maar ziet het eerder als een verrijking van haar leven. Op de vraag in hoeverre haar broertje haar leven verrijkt verschijnt een glinstering in de ogen. Een emotioneel geladen vraag, want haar broertje geeft haar veel liefde.
Meer discipline, meer zelfvertrouwen en je niet hoeven schamen voor je zorgsituatie is wat de jonge mantelzorgers hebben geleerd.
De diversiteit (in de beleving ) van mantelzorg komt goed naar voren in de rapbattle. Hierin passeren verschillende benaderingen van het begrip mantelzorg. Rappers Nessim (14) en Ilias (10) vertellen over een vriend die mantelzorger is voor zijn oma en rappen: ‘Zorg voor je pa en ma zoals ze dat voor jou deden’. Rapper Brooks ziet struggles in het leven als een zegen en rapt: ‘I only count my lessons and blessings’, want zo zegt hij: ‘it was Gods plan’. Rapper Achie volgt met een rap geschreven voor zijn moeder, die voor hem heeft gezorgd in een moeilijke tijd. ‘Ben ik even moe dan weet ik dat je voor me rent’. ‘Mama, ik ben dankbaar voor de engel die je bent’. Zorgen voor een ander roept veel bewondering en respect op.

Er volgt een spar sessie met de vraag wat je als ouders/familie, vriend of beroepskracht kunt betekenen voor een jonge mantelzorger en wat je daarvoor nodig hebt. Aan het publiek om daar over na te denken en hun mening te delen. Antwoorden waren onder meer: onvoorwaardelijke liefde (als ouder) , want daarmee staat of valt mantelzorg. Er voor elkaar zijn ( als vriend) en elkaar niet in de steek laten. En als mantelzorgmakelaar fungeren (als beroepskracht) door een stukje papierwerk uit handen te nemen.
Hoe nu jonge mantelzorgers te helpen? Stop jongeren niet in een hokje, maar geef hen de aandacht die ze nodig hebben. Zorgen voor een ander is mooi, maar soms zwaar. De meest beschermende factor voor een jonge mantelzorger is sociale steun uit de omgeving. Dus kijk om je heen want iemand kan misschien je hulp gebruiken!
Mijn complimenten gaan uit naar de mantelzorgambassadeurs, jullie verhalen zijn ware inspiraties. Het is en blijft moedig om jullie verhalen te delen, dank daarvoor! En wat de rappers betreft, een ding is zeker bewezen: Amsterdam heeft talent! ~Karima