De zorgvraag stijgt door vergrijzing en toenemende personeelstekorten. Daarom rust er een steeds zwaardere verantwoordelijkheid op iedereen die zorg verleent. Voor beroepskrachten, vrijwilligers en mantelzorgers moet de zorg anders worden georganiseerd, zegt de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS).

Op 19 mei heeft de RVS een advies uitgebracht met de naam  ‘Anders leven en zorgen’. Daarin pleit zij voor een andere verdeling van verantwoordelijkheden in de zorg. Beroepskrachten en informele zorgverleners, zoals mantelzorgers en vrijwilligers, moeten meer en beter samenwerken. Deze samenwerking kan niet langer vrijblijvend zijn voor zorgorganisaties; het is nodig dat zij de waarde van naasten en vrijwilligers meer erkennen en betrekken bij het dagelijkse zorgproces.

Zeggenschap

Zorgorganisaties zullen voorwaarden moeten creëren waaronder beroepskrachten van meet af aan een verbintenis met het netwerk van de hulpvrager aangaan, niet alleen met de zorgvrager. Onder dit ‘netwerk’ vallen naasten, mantelzorgers en vrijwilligers. De RVS wil dat dit netwerk en de hulpvrager direct zeggenschap krijgen bij het opstellen van het zorgplan. En dat zij ook medeverantwoordelijkheid zijn voor de naleving ervan. Hiertoe zullen beroepskrachten meer bereidheid tonen om samen te werken met het netwerk van hulpvragers.

Aanbevelingen

Om te waarborgen dat iedereen ook in de toekomst de hulp kan krijgen die nodig is, doet de RVS de volgende aanbevelingen:

• Maak het informele netwerk onderdeel van het zorgteam.
• Waardeer mantelzorgers en vrijwilligers als gelijkwaardige partners.
• Laat strakke kwaliteitskaders los en vereenvoudig regels.

Reactie MantelzorgNL

MantelzorgNL is blij met deze analyse, maar plaatst wel een kanttekening:
“Wij staan achter het advies dat betere samenwerking tussen zorgprofessional en de mantelzorger een stap in de goede richting is. Het voorstel om regels te vereenvoudigen draagt daar zeker aan bij. Maar veel zorg wordt nu al gegeven door mantelzorgers en in de toekomst zullen er minder mantelzorgers zijn. Terwijl de RVS in de toekomstscenario’s uitgaat van meer inzet van naasten, zoals een zorgplicht.

Daar waar mantelzorgers, betaald of niet, al meer zorg op zich gaan nemen, kan dat niet zonder vooraf vastgestelde afspraken rondom ondersteuning. Zodat de mantelzorger het ook kan (blijven) volhouden. Want toekomstbestendige zorg vereist een omslag in denken en werken van iedereen. Richt de samenleving zo in dat zorgen voor een ander gemakkelijker wordt.”

Adviesrapport

Wilt u het hele advies van 50 pagina’s lezen, dan kunt u het downloaden vanaf de site van de RVS: ‘Anders leven en zorgen’