Als het contact met degene voor wie je zorgt verandert door ziekte, ouderdom of een beperking, kan dat pijnlijk zijn. Je kunt zelfs gevoelens van rouw en verlies ervaren, terwijl degene voor wie je zorgt gewoon in leven is. Hoe (h)erken je dit gevoel en hoe geef je het een plek in je leven?
Daar gaat het over in de workshop ‘Omgaan met levend verlies’. Marian en Margot Vrolijk zijn beide mantelzorgers en deden mee met de workshop. Marian: “Ik vond het heel fijn om lotgenoten te spreken. Tijdens de bijeenkomst kan je je spiegelen aan anderen.” Margot: “Ik kreeg de erkenning die ik zocht, soms is het zo intensief.” De zussen vertellen hier hun verhaal.
Marian Vrolijk is 67 jaar en zorgt samen met haar zus voor haar moeder van 99. Niet lang geleden hebben ze samen meegedaan met de workshop ‘Omgaan met levend verlies’ van Markant. Een gratis bijeenkomst voor mensen die intensief zorgen voor een naaste met een ziekte of beperking en gevoelens ervaren van verlies terwijl hun naaste nog in leven is. Marian: “Mijn moeder raakt in paniek als ze te lang alleen is. Ze gaat dan heel veel bellen, daar word ik soms helemaal dol van.” Marian omschrijft zichzelf als een vrolijke en positieve vrouw, zorgzaam en empathisch. Ze is inmiddels met pensioen en probeert echt iets van het leven te maken door twee keer per week iets leuks te doen. Daarnaast werkt ze nog 1 dag in de week als mondhygiëniste. “Ik heb hele leuke contacten met patiënten, sommige ken ik al jaren.”
Waarom heb je meegedaan met de workshop?
Marian: “Mijn moeder en ik kunnen geen goed gesprek meer hebben. Haar zuster is laatst overleden, dat gaat bijna volledig aan haar voorbij. Mijn moeder heeft waarschijnlijk dementie, dat is nooit officieel vastgesteld. Ik vind het helemaal niet erg om 1 of 2 keer per dag bij mijn moeder langs te gaan, maar ze belt zoveel dat ik er soms dol van word. Ze belt over van alles; dan is ze dit kwijt, dan weer dat. Het begon allemaal toen ze een jaar of 90-91 was. Haar kortetermijngeheugen is zo goed als weg. Soms weet ze de namen van de kleinkinderen niet meer, of wat ze gister en vandaag gegeten heeft, of wie er op bezoek is geweest. De laatste 2-3 jaar is dat echt wel erger geworden. We kunnen alleen maar korte gesprekjes hebben over het hier en nu. Het voelt echt als pijn dat ik geen goed gesprek meer kan hebben met mijn moeder.”
Margot: “Het mantelzorgen voor mijn moeder wordt steeds zwaarder en ingewikkelder. Mijn moeder is dementerend. Het is een lang proces, en soms denk ik ‘dit is niet meer te doen’. Dat hoor ik meer van anderen.”
Wat heb je aan de workshop gehad?
Marian: “Ik vond het heel fijn om lotgenoten te spreken. Sommige mensen kunnen heel ver gaan met mantelzorgen. Dat viel me op. Sommigen hebben bijna geen eigen leven meer. Ik vond de vorm met foto’s en de gesprekken heel professioneel. Heel fijn. De groep was niet zo groot, dat was prima. Tijdens de workshop was ons contact goed. Ik zou het fijn vinden als er een vervolg zou komen.”
Margot: “De herkenbaarheid bij anderen. Hoe zwaar het is bij de één en nog zwaarder bij de ander. Ik kreeg de erkenning die ik zocht. Ik heb ook een eigen leven. Soms is het zo intensief. Het is een heel lang proces en het leven van een naaste wordt ook helemaal meegesleurd. Afbakenen lukt soms niet. Het contact met de groep was goed. Het waren aardige en open mensen. De bijeenkomst had van mij nog wel langer mogen duren.”
Hoe is het nu?
“Het gaat wel ietsjes beter. Ik ben zelf niet zo geneigd om hulp te vragen. Ik zoek het eerste helemaal zelf uit. Misschien moet ik nog maar eens iets doen met delegeren. Zo vroeg ik laatst aan de wijkzorg of zij ons ergens bij wilden helpen. En dat wilden ze! Hulp vragen doe ik niet snel uit mezelf, dat is mijn valkuil.”
Zou je de workshop aanraden?
De zussen zijn allebei heel tevreden over de workshop en hebben er veel aan gehad.
Marian: “O ik zou de workshop zeker aanraden! Als mantelzorger functioneer je toch vaak alleen. Tijdens de workshop kan je jezelf spiegelen aan anderen. En het is leuk om met andere mantelzorgers te spreken.”
Margot: “Ja, ik zou de workshop ook aanraden! Het was fijn om met elkaar samen te zijn. Je hoort toch veel over anderen en hun situatie. Sommige situaties zijn lichter, anderen zijn zwaarder. Ik zou een tweede keer ook wel de moeite waard vinden. Misschien kunnen we dan dieper ingaan op mantelzorgen. De bijeenkomst werd heel goed begeleid door de dames van Markant.”
Herken jij het verhaal van Marian en Margot?
Zorg jij intensief voor een naaste met een ziekte of beperking? En ervaar je gevoelens van rouw en verdriet, maar is je naaste nog wel in leven? Dat kan. Je bent niet alleen. Doe mee met de workshop ‘Omgaan met levend verlies” en deel je gevoelens. Praat hierover met andere mantelzorgers die hetzelfde gevoel ervaren en leer hoe je hier mee om kunt gaan. De volgende bijeenkomst is op woensdag 29 maart. Geef je snel op.