Ilse Tjong Ayong is naar eigen zeggen een heel eenvoudig dame, maar ze doet al 20 jaar vrijwilligerswerk bij Markant. En dat is met haar 81 jaar best bijzonder. Wij vonden dat een goede reden om Ilse eens te vragen wat haar geheim is. In dit interview vertelt zij over de afgelopen 20 jaar als vrijwilliger bij Markant. 

Wie is Ilse? 
“Ik wilde vroeger zo graag verpleegkundige worden, maar dat is helaas niet gelukt. Als het nu nog kon, had ik nog de opleiding gedaan. Ik heb mezelf lief en kan dat uitstralen naar anderen toe. Mensen helpen is mijn job. Ik ben er altijd voor anderen. Als ik dingen zie, wacht ik niet tot de politie of iemand anders komt, maar ga handelen. Ik durf dingen te doen, sneller dan alleen praten.” Ilse is dan wel 81 jaar volgens de kalender, maar zelf zegt ze dat ze in haar 2e jeugd is. “Ze noemen ons ouderen, maar senioren vind ik beter passen bij ons. Ik ben op 12 juli 1966 uit Suriname naar Nederland gekomen, samen met mijn dochter van 2. Ik trok in bij mijn broer en kon moeilijk een huis vinden. Ik heb heel veel cursussen gedaan en ben daardoor zover gekomen. Ik heb voor mijn pensioen 11 jaar gewerkt bij de sociale dienst in Amsterdam en Oostzaan. Op 1 februari 2003 ging ik met pensioen. Omdat ik nog veel vrije dagen had, kon ik op 1 januari 2002 al stoppen met werken. In die maand heb ik me teruggetrokken in een Abdij in Zeewolde. Ik wilde in alle rust nagaan wat ik verder wilde met mijn leven. Dat heeft me goed geholpen. En in februari 2003 ben ik begonnen bij Markant.”

Waarom ben je vrijwilligerswerk gaan doen? 
“De behoefte om mensen te helpen is zo groot bij mij, omdat ik geen verpleegkundige kon worden. Ik wilde toch iets doen voor mensen.” Ilse is vrijwilliger palliatieve terminale zorg, wat betekent dat Ilse wordt ingezet bij mensen in hun laatste levensfase. ” Ik ben dankbaar dat ik die hulp kan bieden aan anderen. Ik weet niet meer precies hoe ik bij Markant terecht gekomen ben. Misschien wel via iemand anders die vrijwilliger was bij Markant. Markant zat toen aan de Borgerstraat in Oud-West niet ver van mij vandaan.”

Wat doe je tijdens je inzet als vrijwilliger? 
De afgelopen 20 jaar heeft Ilse van alles gedaan voor Markant: “Ik ben vooral ingezet bij mensen in de laatste levensfase, maar ook bij mensen met dementie of mensen die eenzaam zijn. De ene persoon is de andere niet. Als mensen ziek zijn, dan willen ze vaak niet veel praten, dat moet je kunnen inzien. Als ik er ben, ga ik niemand forceren. Ik ben er voor hen als ze me nodig hebben. Te veel praten werkt niet. Ze hebben rust nodig. Daarom ga ik naar de mensen toe. Ik ben er voor hen, niet voor mij. Soms gaan mensen huilen, dan troost ik ze en praten we. Of er zijn dingen uit het verleden die ze niet hebben verwerkt en die komen er dan uit. Dan heb ik een luisterend oor. Het maakt niet uit wat we doen, als ik maar kan helpen. En nog doe ik het heel graag. Van nature ben ik zo, dat heb ik altijd geleerd. Ik cijfer mezelf weg. Maar als het niet kan, dan houdt het op. In die 20 jaar ben ik altijd ingezet, misschien wel 20 keer, dat weet ik niet meer precies. De laatste jaren ga ik in de wintermaanden naar Suriname, maar dat ga ik afbouwen. Ik wil nog heel veel andere mooie plaatsen bekijken. Een bustocht maken of een cruise.”

Wat heb je in 20 jaar allemaal meegemaakt? 
In 20 jaar tijd maak je een hoop mee. “Ik moest een keer om 13.00 uur bij iemand zijn. Mevrouw deed niet open, dus heb ik bij de buren aangebeld en zei dat mevrouw niet opendeed. Zij lieten me binnen. Ik klopte op haar deur, maar er werd niet opengedaan. Dat klopte niet, dus ging ik gelijk handelen. Een buurmeisje zei dat mevrouw op het balkon was, dus ben ik omgelopen naar de tuin en zag het balkon. Mevrouw was gevallen en kon niet meer opstaan. Ik heb haar gerust gesteld en gezegd dat ik hulp ging halen. Ik ben gelijk teruggelopen met het meisje. Ik viel over een hek en struikelde over prikkeldraad. Maar geen tijd voor mezelf, ik moest handelen. Ik heb 112 gebeld en verteld dat mevrouw gevallen was en niet op kon staan. De brandweer werd gestuurd. Ondertussen heb ik de dochters van mevrouw gebeld, de situatie uitgelegd en hen gerustgesteld. De brandweer stond op een T-splitsing en wist niet welke kan ze op moesten. Ik ging midden op de weg staan en zwaaide naar hen zodat ze me konden volgen. Ik leek wel een politieagent. Er was geen tijd om na te denken, de ideeën kwamen heel snel. De brandweer klom op het balkon en deed de deur open, zodat ik ook naar binnen kon. Ook de ambulance kwam om mevrouw te onderzoeken. Toen haar dochters kwamen, kon ik weg.”

Eén, twee…huppekee 
Als je bij mensen ingezet wordt die alleen zijn, gebeurt er ook wel eens iets verdrietigs. “Een tijdje geleden kwam ik bij een hele lieve vrouw. Ze zat in een rolstoel. We gingen graag naar buiten. Als we dan het trottoir af moesten zei ik: ‘één, twee…’ en mevrouw zei ‘huppekee’. Zo deden we dat iedere keer. Als ik in Suriname was, belde ik haar altijd op: ‘heb de moed niet om weg te gaan hoor’. Maar op een keer nam ze niet op. Ik zou bijna terugkeren naar Nederland. Het klopte gewoon niet, er was iets mis. Toen ik aankwam in Nederland ben ik dezelfde dag nog langsgegaan en bleek mevrouw overleden te zijn. Maar ze moest nog begraven worden. Ik kreeg een telefoonnummer van een nicht en heb haar gebeld. En zo ben ik toch naar de begrafenis geweest. Ze vonden het heel fijn dat ik er was, want ze hadden veel over me gehoord.”

Waarom ben je al 20 jaar actief bij Markant? 
“Zolang ik het kan doen, doe ik het gewoon. Ik vind het nog steeds leuk om mensen te helpen. Dankzij Markant kan ik cursussen volgen en leer ik wat. Ook van andere vrijwilligers. Die bijeenkomsten vind ik heel prettig. Ik vind het leuk om van andere te horen hoe zij het ervaren als ze ingezet worden. Ik kan van hen leren en zij van mij. Ik verdiep me nu in dementie, dat vind ik heel belangrijk. Ik wil meer weten van die ziekte. Ik heb geen tijd om te gaan zitten niksen, ik moet lekker bezig zijn. Het maakt me niet uit wie of wat je bent, als ik maar kan helpen.”

Wat betekent vrijwilligerswerk voor jou? 
“Vrijwilligerswerk betekent heel veel voor mij. Ik wil mensen helpen, waar dan ook. Het moet niet ten koste gaan van mezelf. Dan is het foute boel.  Daar waar ik kan, help ik. Laatst ben ik gevallen en kwamen drie mensen mij helpen. De politie kwam er ook bij, ze zagen me vallen, en vroegen gelijk hoe het met me ging. Dat vind ik fantastisch! Je weet nooit wanneer jou iets overkomt. Zo zie je maar weer.”

Raad je anderen aan om vrijwilligerswerk te doen? 
Als we Ilse vragen of ze het anderen zou aanraden om vrijwilligerswerk te gaan doen, is ze duidelijk. “Oh ja hoor, maar niet iedereen houdt ervan. Sommige mensen durven niet, niet iedereen kan met zieke mensen werken. Dat is soms heel moeilijk. Maar ik zeg altijd: probeer andere lief te hebben zoals jezelf. Liefde die je hebt voor jezelf, kan je uitstralen naar anderen. Maar niet iedereen kan dat, ze raken bijvoorbeeld in paniek. Ik heb een gave, ik kom juist in actie.”

Hoelang blijf je nog vrijwilligerswerk doen? 
Natuurlijk zijn we ook heel nieuwsgierig hoelang Ilse nog door wil gaan als vrijwilliger. “Zolang mijn gezondheid niet in de weg staat, ga ik door. Nu sukkel in een beetje, dus doe ik wat rustiger aan. Maar ik doe het nog met heel veel plezier.”

Wil je net als Ilse ook zo graag andere mensen helpen? 
Word vrijwilliger bij Markant. Meld je aan of kijk op de pagina voor vrijwilligers voor meer informatie. Kijk voor leuke vacatures bij vrijwilligerswerk op onze website.